خطوط انتقال قدرت، بخش اول : باندلینگ

امروزه استفاده روزافزون از انرژی الکتریسیته، به عنوان یکی از پاک ترین و پرکاربردترین نوع انرژی در سرتاسر جهان اجتناب ناپذیر است؛ لیکن تقاضای رو به رشد توان الکتریکی و نیاز به انتقال آن به فواصل دور، استفاده از خطوط انتقال توان با ظرفیت های بالا را ضروری جلوه می دهد. با توجه به اینکه انتقال توان الکتریکی از این خطوط ممکن است به چندصد مگاوات نیز برسد، از سطوح ولتاژی بسیار بالایی جهت انتقال این توان استفاده گردیده که خود مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.

خطوط انتقال برق دارای باندل
خطوط انتقال برق دارای باندل

به دلیل بالا بودن سطح ولتاژ خطوط انتقال (در ایران ۲۳۰ و ۴۰۰ کیلوولت) و افزایش گرادیان ولتاژ بر سطح هادی، پدیده کرونا ( Corona ) رخ می دهد که این پدیده خود منجر به تلفات توان در سطح هادی و همچنین ایجاد نویز صوتی و اغتشاشات رادیویی می گردد. لذا جهت جلوگیری از بروز چنین پدیده ای و نیز افزایش ظرفیت انتقالی خطوط، در هر فاز به جای استفاده از یک هادی، دو یا چند هادی با قطر کمتر را با فواصل مشخصی از یکدیگر عبور داده که این عمل : باندلینگ خطوط انتقال ( Bundling ) نامیده می شود و در نتیجه آن، به دلیل افزایش شعاع مؤثر هادی در هر فاز، گرادیان ولتاژ و پدیده کرونا بر سطح سیم و همچنین اندوکتانس خط کاهش می یابد.
برای ایجاد تعادل و تقارن بین هادی های هر فاز، از طریق نصب فاصله نگهدار ( Spacer ) ضمن اتصال الکتریکی کلیه هادی ها به یکدیگر، فواصل هادی ها در هر فاز نیز حفظ می گردد. در مقایسه با خطوط انتقال بدون باندل، می توان مزایا و معایب زیر را برای خطوط باندل دار برشمرد :

مزایا :

  • کاهش سرمایه گذاری نسبی در مقایسه با خطوط چند مداره
  • کاهش تلفات کرونا و در نتیجه آن، کاهش تلفات توان و انرژی خط انتقال
  • کاهش اندوکتانس خط انتقال به دلیل افزایش شعاع مؤثر هادی که این امر افت ولتاژ را نیز تقلیل می دهد
  • افزایش سوسپتانس خط انتقال که این اقدام باعث افزایش وار تولیدی می گردد
  • و . . .

معایب :

  • نصب خطوط باندل دار در مقایسه با خطوط ساده، مشکل تر است
  • سرمایه گذاری هر مدار از این نوع خطوط در مقایسه با خطوط ساده افزایش می یابد
  • نیاز به برج های مستحکم تر و سنگین تر و هزینه تعمیر و نگهداری بالاتر
  • و . . .

منابع : مهندسی سرا، کتاب طراحی الکتریکی خطوط انتقال نیرو، تألیف دکتر قدرت اله حیدری

   

دربارۀ نویسنده :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *